Navigatie menu
zoeken
Uitvalsbasis voor leergierige jonge vrouwen (Kromme Nieuwegracht 3-5)
Ineke inklaar |
29 mei 2021

Uitvalsbasis jonge vrouwen

Kromme Nieuwegracht 3-5

Een plechtstatig pand, breed, met een bruggetje over het water. Eerste associatie: een balzaal, vrouwen met ruisende rokken die achter hun waaier de ogen neerslaan, hopend op een geschikte huwelijkskandidaat.

Fout! Kromme Nieuwegracht 3-5 is al eeuwen de thuisbasis van leergierige jonge vrouwen die staan te trappelen deel te nemen aan het maatschappelijk leven. Het begint met Belle van Zuylen. Een plaquette met de tekst Ik vraag niet om vrijheid van denken. Die heb ik herinnert aan de jaren die de schrijfster/componist hier doorbracht. Na de vrouwelijk atheneumleerlingen begin vorige eeuw, deden tienduizenden mavo- en havo-meisjes bij Schroevers kennis op over officemanagement, secretariaat, toerisme, account-management of public relations.

Hoge plafonds, een statig trappenhuis, de docentenkamer in kenmerkend blauw. Oud-directeur Joris Fleskens heeft het interieur nog op zijn netvlies. Hij werkte bij Schoevers tot 2001 – het crisisjaar waarin hij met alle andere regiodirecteuren werd ontslagen. ‘De muren waren dik’, herinnert hij zich. ‘Misschien wel een halve meter. `Het boren voor een extra deur in mijn kamer duurde eindeloos.’ Zijn werkkamer had zicht op het bruggetje. Oud-studente Petra Hofman (46) komt in 1998 op de Kromme Nieuwegracht. ‘Ik wist na de havo niet goed wat ik wilde. Mijn ouders zeiden: ga Schoevers doen, net als je oudere nichtje, dan komt het goed.’ Ze volgt de 2-jarige mbo-opleiding tot directiesecretaresse.

j-f-j-f
‘Na al die theorie ging ik iets doen wat ik in praktijk kon brengen. Ik leerde typen, begon met j-f-j-f.’ Al is dat bij haar niet meer op de maat van de charleston of het tikken van een stok van de docente. ‘In de klassen zaten vooral dochters van ondernemers en directeuren. In onze groep zat één jongen. We hielden ervan er verzorgd uit te zien, maar waren geen tuthola’s. We werden voorbereid op het werkende leven.’ Typerend voor ‘eentje van Schoevers’ is de mentaliteit, zegt brandmanager Esther Moolenaar. ‘Dingen uit jezelf oppakken, zaken regelen. Net een beetje verder kijken dan je bureau lang is. Zij organiseren in vriendengroepjes altijd het weekendje uit.’ Hofman komt in 2007 terug op het Schoeversnest, nu als P.A. van de directeur in Hilversum. ‘Ik kwam daardoor nog op de Kromme Nieuwegracht. Dat had wat, ik ben er tenslotte volwassen geworden. Net of ik in een tijdcapsule zat. Ik herkende alles: de vloer, zelfs de geur.’ 

Kippenhok
De vestiging in Utrecht dateert van 1935. Adriaan Schoevers richt in 1913 in Amsterdam een secretaresseopleiding op. Hij mikt op vlotte jonge vrouwen die kansen willen. Ze leren typen, steno in Nederlands, Frans, Duits en Engels (150 letter grepen per minuut), vreemde talen, omgangsvormen. Alles wat nodig is voor een kantoorbaan. Zo kunnen ze in ieder geval tot hun trouwen hun eigen geld verdienen. De eerste studenten zijn van goeden huize, ook adellijke meisjes giechelen mee in het ‘kippenhok’. Tot ver na de oorlog. Uit die tijd dateert ook het beeld van ‘tutjes met twinset en een parelketting’. Die met hun representatieve voorkomen en de vergaarde kennis overigens meteen een baan vinden. In de glorietijd telt de Utrechtse tak duizenden studenten. Merendeels jonge vrouwen, ondanks de steevast herhaalde boodschap dat mannen ook welkom zijn. In de jaren 90 krijgt Schoevers een boost: Sylvia Tóth, eigenaresse van uitzendorganisatie Content, koopt het particuliere instituut. Ze investeert in nieuwe panden, in extra docenten en cursussen. ‘Utrecht’ gaat dan naar de Kromme Nieuwegracht. Er komt een hbo-tak. 

Goede fee
Maar het bedrijf krijgt concurrentie van roc’s. En vernieuwt inhoudelijk te weinig. Het imago van de secretaresse verandert ten nadele: Opzij noemt haar ‘een goede fee die in alle stilte op de achtergrond opereert in dienst van mannelijke bazen’. Rond 2000 kent het bedrijf volgens het boek De meisjes van Schoevers 2,4 miljoen verlies en schulden. Het krabbelt na reorganisaties en overnames weer op. In 2015 koopt NCOI Schoevers. ‘Onze studenten kunnen meer dan notuleren en koffie halen’, vertelt Petra Hofman. ‘Dat beeld is achterhaald. We leiden co-managers op: iemand die spart met de directeur en dingen influistert.’

Woonhuis, winterverblijf, school, gedeelde werkplek, appartementen. Kromme Nieuwegracht 3-5 heeft in de loop der eeuwen diverse functies gehad. Het pand was in de middeleeuwen woonhuis van een kanunnik (geestelijke), het maakte deel uit van de immuniteit van Sint Pieter. In de 18e eeuw werd het dubbele woonhuis winterverblijf voor de adellijke Van Tuyll van Serooskerkentjes. Uit die tijd dateert de brede voorgevel en het bruggetje over het water. Twee eeuwen later (1925) kwam er een extra verdieping bovenop en achter een vleugel met lokalen voor de leerlingen van het Bonifacius Lyceum. Deze katholieke middelbare school was de eerste in ons land waar jongens en meisjes samen in het klaslokaal zaten. Volgend opleidingsinstituut dat het pand betrok (1982) was de particuliere academie voor fysiotherapie van Thim van der Laan. Twaalf jaar later koopt Sylvia Tóth, eigenaresse van uitzendbureau Content én van Schoevers, het statige rijksmonument. Van 1994 tot 2016 is het de thuisbasis van Schoevers opleidingen. Daarna zat in het historische pand De Stadstuin met werkruimte te huur voor ‘inspirerende ondernemers’ die op zoek zijn naar ‘een toffe tijd’. Nu wordt het verbouwd tot appartementen en kantoor.

< naar bewoners-en-straten-overzicht

Scrhijf je in voor de nieuwsbrief
Eerder verschenen papieren uitgaven
Roelandt Savery - Boterstraat
Samen met 13 nationaliteiten - Labrehuis Plompetorengracht
Bar Bet  - 't Wed
Muziek, lief en leed - De Steegzangers
Meedenken met nieuwe woonplek  - in het Beurskwartier
Klappertanden in een koude kerk - Domplein
Korte terugblik - Oud en Nieuw
Stolpersteine voor broers - Steenweg
Bistro tot 2024 .... en dan? - Oudegracht
Augustinuskerk - Open na renovatie
Mieks’ verhaal blijft leven  - Kromme Nieuwegracht 35a
Bikkels - Zwemmen in de Oudegracht
Film Werven van Utrecht - Op pad door doolhof kelders
Koorschool treedt graag op - Plompetorengracht
 Hoeden- en pettenwetenschap - Bakkerstraat
150 jaar platanen Begijnekade - Buurtbomenborrel 1 oktober
De kunstenaarsburen - Atelierroute Binnenstad
Festivalhart Park 6 terug - TivoliVredenburg
Studenten  - veroveren een kamer
Bartholomeus Gasthuis - Verjaardagstaart met Sharon
De muurschildering van Top - Plompetorengracht
Een verborgen juweeltje - Het Slop
'De stilte van ons hof ' - Zakkendragershof
Van reparatie tot megaklus - Haverstraat
Kleur voor verlaten terrein - Smakkelaarsveld
Herstel werfkelders - Stadhuisbrug, Bezembrug
Plan moet opnieuw gemaakt - Strosteeg
Bijna sloop, gelukkig behouden - Sterrehof
Gewoon getrouwd - Volksbuurtmuseum
Witbaard - Sint Jacobsstraat
Stomerij Hahné - Springweg
Kuijper's Hobbyhuis - Minrebroederstraat
Ambachtshuis - Twijnstraat
Cacao - Oudegracht
Huize Rust Roest - Nieuwegracht
Draaien en drogen  - Kolman Oudegracht
42 jaar tussen drop en snoepgoed - Vinkenburgstraat
Altijd druk met verstelwerk - Twijnstraat
Kopijwinkel 30 jaar - Lange Smeestraat
Sigarenrokende levensgenieter - Janskerkhof
Groenavond met de buren - In de 3 Krone Oudegracht
Over katholieke Brabanders - Nieuwegracht
Graalhuis - Spiritualiteit Nieuwegracht
Over de schutting naar de buren - Croeselaan
Broedplaats circulariteit - Greenhouse Croeselaan
Burencontact door schoffelen - Pauwhof
De Catharinatuinen - waar de vroedmeesterpad fluit
Schoonheid van Plompetorengracht - Herzien boek
Delicatessenwinkel gestopt - Steenweg
Online losplek reserveren - Twijnstraat
Hortus in oude luister hersteld - Lange Nieuwstraat
Vaderlijke gastvrijheid  - Dirck van Zuylenstraat
Waar je je meteen thuis voelt - Café van Wegen
Samen in een monumentale flat - Martinuskerk
Augustijnerklooster - Jacobskerkhof 2
De Sjuut, dorp in stad - Buurthuis Zeven Steegjes
Tolsteegbarrière - [BEWONERS EN STRATEN]
Wielrennen met Café Domkop - Loeff Berchmakerstraat
Groener en autoluw - Westerkade
Ornamenten, engelen en fresco's - Sint Augustinuskerk Oudegracht
Een nomade in de binnenstad - Agnietenstraat
Toen was het héél gewoon - Jaarbeursplein, Steenweg en...
Auto d’rin of d’ruit?  - Twee meningen in de Bergstraat
Even binnenkijken - Slachtstraat
Visuele prikkels - in de Binnenstad
35 jaar vraagbaken voor pelgrims - Janskerkhof
Theo van de Vathorst - Etalage expositie Oudegracht
Romeins dorp  - Ten zuiden van Domplein
Jan Scherjon overleden - Oudegracht
Herindeling onder de loep - Ledig Erf
Topgevels - wandeling
Studeren dankzij Vrijvrouwe - Renswoude Lange Nieuwstraat
Strak ontwerp, oud huis - Loeff Berchmakerstraat
Utrechts wieg - Tussen Domplein en Vismarkt
950 kelders, is dat alles? - Onder wegdek en langs grachten
Ontmoeting met de buren - In de 3Krone
Persoonlijk onderwijs - In de Wolvenbuurt
Struikelsteen voor Jeannetta - Lange Lauwerstraat
Nieuw beeld, oud materiaal - Beeldenpark Croeselaan
Dokteren in 75-jarige Mariahoek - Willem van der Kraan
Wandelroute door de Binnenstad - Universiteits- en HBO-panden
Dokter Q - Het kind van Joods Wijk C
Open tuinendag 2021 - Achterom bij de buren
Eerst zien, dan geloven - Croeselaan
35cm stoep, achter een biotoop - Kromme Nieuwegracht
Wietse beschermt de oceaan  - vanuit de binnenstad
Wetenschap en liefde - op de Haverstraat
Uitvalsbasis jonge vrouwen  - Kromme Nieuwegracht 3-5
Vuilnis rapen als medicijn  - tegen cynisme
Straks cultureel centrum - ooit bakkerij en judoschool
Boven Utrechts drukste locatie - rustig en stil
Wonen in een etalage - op de Voorstraat
Speciaalzaken verdwijnen - En maken plaats voor horeca
Positief over herinrichting - maar ook verbeterpunten
Otto Hamer (1938 – 2020)  - Maatschappelijk bewogen