Jacobskerkhof 2
De Augustinuskerk met zijn opvallende grote zuilen naast de Rembrandtbioscoop kent een ieder. Ook de zusters Augustinessen van de hoek Waterstraat - 's winters in donker en ‘s zomers in licht habijt - horen bij het stadsbeeld. De paters Augustijnen, sinds 1636 in de stad, vallen minder op. Zij wonen in het klooster op Jacobskerkhof 2.
Voor 1985 was de pastorie aan de Rozenstraat hun huis, het pand is afgebroken om plaats te maken voor de parkeergarage van La Vie. Ook het Augustijns Instituut is sinds 2017 in het klooster gevestigd.
De laatsten der Mohikanen
Martijn Schrama en Joop Smit wonen als laatsten nog in het klooster. De paters vertellen hoe zij in de voetstappen van kerkvader Augustinus (354-430) zijn getreden. Schrama (1944), voorheen universitair docent Theologie en spiritualiteit in Utrecht: ‘Ik wilde naar Hageveld, het klein seminarie in Heemstede, maar van mijn ouders moest ik eerst naar een gewone school.’ ‘Op het Triniteitscollege in Haarlem, gymnasium, was de godsdienstleraar een Augustijn. Zijn lessen hadden mijn interesse. De hartelijke wijze van omgaan van de augustijner leraren met elkaar en toch met gepaste afstand, sprak mij aan. Dat respect en de vrijheid van denken, belangrijk in de beleving van de augustijnse spiritualiteit, gaven de doorslag en ik sloot me aan.’
Schrama rondde kortgeleden een publicatie af en gaf vele lezingen. Iedere zaterdag celebreert hij in de Aloysiuskerk de eucharistie voor de kerkgangers van de Augustinuskerk, die daar vanwege de restauratie al zes jaar niet meer samen kunnen komen.
Joop Smit (1939) zat ook op bovengenoemd gymnasium. ‘Bij mij ging het anders, aan het einde van mijn schooltijd vroeg een kapelaan van onze parochie of ik priester wilde worden. Dat ging bij mij niet over één nacht ijs, daar heb ik lang over nagedacht.’
‘Je kon als Augustijn kiezen voor verschillende gebieden: onderwijs, wetenschap, parochie of missie. Mijn liefde lag bij de wetenschap; intellectueel via onderwijs iets voor mensen betekenen. Mij werd gevraagd om theologie met als hoofdvak exegese te gaan studeren aan de Universiteit Nijmegen.’ Tot 2004 was ook hij docent aan de Katholieke Theologische Universiteit Utrecht.
Smit liep daarna als pelgrim naar Jeruzalem, Rome en Santiago en regelmatig verschijnen er publicaties van zijn hand.
Het Augustijns Instituut
Het Augustijns Instituut is opgericht in 1989 houdt zich bezig met het publiceren over en vertalen van Augustinus’ geschriften; zijn preken en brieven en met het organiseren van studiebijeenkomsten. Het is vanuit Eindhoven naar Utrecht verhuisd.
Classica Ingrid Bruggink (1961) die 25 jaar voor het instituut werkt: ‘Om te kunnen verhuizen, hebben we de kerncollectie van onze grote bibliotheek overgedragen aan de Universiteit Tilburg, waar we mee samenwerken. Wij, drie medewerkers worden nog tot eind 2022 door de Augustijnen betaald, dan sluit het instituut'. Ook na haar pensionering zal het gedachtengoed van kerkvader Augustinus Brugginks leidraad blijven.
Fotografie: Paters Joop Smit (l) en Martijn Schrama (r) wonen als laatsten in het klooster aan het Jacobskerkhof © Gert-Jan Peddemors