Pas sinds 1998 staan die opschriften er. Kenners van de geschiedenis van de NS kennen de panden van de Vereniging Recht en Plicht van het Spoorwegpersoneel met een eigen coöperatieve volksbakkerij. Na 1910 ging deze tot 1940 door als broodbakkerij Praeferentia. Liefhebbers van Utrechtse bouwkunst zullen opmerken: ‘Oh, nummer 25, dat is het geboortehuis van architect Petrus Johannes Houtzagers (1857-1944). En judoliefhebbers zullen enthousiast roepen: ‘Daar kreeg ik judolessen in Kokodan Dojo de eerste judoschool van Anton Geesink’.

Liederlijk leven
De huidige eigenaar van de panden met woon- en garagefunctie is Jan Willemsen, geboren Utrechter. Hij is er als huurder begonnen. Na het leiden van een zeer liederlijk leven richtte hij rond zijn 25e met een studievriend een aanvankelijk succesvol barcodebedrijf op te richten met buitenlandse vestigingen, onder andere in Praag. Na een faillissement vestigde hij zich in de Tsjechische hoofdstad: ‘Ik hoopte daar een doorstart te kunnen maken, maar ik ben ook een groot liefhebber van Tsjechisch bier, Pilsner Urquel. Ik heb dit later hier nog verkocht; bestellen en dan werd een kratje afgeleverd, maar ook daar werd ik niet rijk van.’

 
‘Ik sprak met Havel over de stedenband met Brno’ © Gert-Jan Peddemors

In een café kwam hij bij toeval in gesprek met president Václav Havel, een zeer aardige en toegankelijke man. ‘Ik stelde hem voor om een Tsjechisch Cultureel Centrum in Utrecht op te richten. De stad heeft immers sinds 1993 een stedenband met de stad Brno. Havel raadde mij aan de ambassadeur te raadplegen, maar die zag zoiets liever in Amsterdam of in Den Haag. Burgemeester Opstelten moedigde mij aan door te gaan met het plan. In 1997-1998 is een stichting opgericht en werden de opschriften aangebracht.’

Postpaarden
In 2008 verzocht de gemeente Willemsen de oude judoschool op te knappen. De panden zijn zeer diep en hebben een achteruitgang naar het Janskerkhof. Er is een ontwerp voor drie panden, want Willemsen is ook eigenaar van nummer 27 begane grond, ooit een hotel met uitspanning De Postpaarden, later garage Irene.

Jan Willemsen verbouwt: er komen appartementen en een Tsjechisch cultureel centrum © Gert-Jan Peddemors

Het plan omvat een horecagelegenheid met ruimte voor culturele activiteiten: lezingen, theater, tentoonstellingen uit Tsjechië met als doel culturele uitwisseling. Willemsen, die midden in de realisatie van appartementen zit, hoopt in 2022 te beginnen. Hij heeft al talloze contacten gelegd in Tsjechië. De gevels krijgen een opknapbeurt en zullen dan voorzien zijn van drie opschriften Parking Praha, Poort van Brno en Het Tsjechische Huis. Maar voor het zover is, moet er nog veel werk verzet worden en kan het glas nog niet geheven worden.

Het Jansveld werd vroeger ook wel Achter 't Vleeshuis genoemd. Het Vleeshuis is het pand op nummer 19 (uit 1637, ook wel: In de Ossenkop). De westkant van het Janskerkhof (Janskerkhof 20-25) en de oostkant van het Jansveld hoorden in de middeleeuwen niet bij de immuniteit van Sint Jan. Wel werd door de eigenaren van de percelen een oudeigen (erfpacht) aan het kapittel van Sint Jan betaald.

< naar bewoners-en-straten-overzicht