Ik hoef geen mondkapje op, als ik de praktijk binnen ga. Covid 19 lijkt ver weg. Huisarts Van der Kraan ontvangt me met een kopje koffie en maar liefst twee koekjes erbij. En dat bij een huisarts voor wie een gezond gewicht centraal staat. We glimlachen naar elkaar en het ijs is meteen gebroken.
Van der Kraan heeft het vak van huis uit meegekregen. Zijn vader was huisarts en had praktijk aan huis. Als kind ging hij met zijn vader mee visites rijden. De keuze om geneeskunde te gaan studeren lag voor de hand, maar was ook weloverwogen. ‘Ik wilde graag een vak waarin het contact met mensen centraal staat, gecombineerd met wetenschappelijk onderzoek. Toen ik klaar was met mijn studie eind 1984, koos ik ervoor om bij een huisartsenprakrijk te gaan werken en niet in een ziekenhuis. Daar ben je veel meer met het papierwerk bezig en minder met de patiënt. Als huisarts heb je veel meer persoonlijk contact’.
Een baan als huisarts vinden, viel toen niet mee. Er was een overschot aan huisartsen. In 1986 kon Willem van der Kraan hier bij de Mariahoek beginnen. De praktijk was toen gevestigd op de locatie de Mariahoek. In 2014 verhuisde de praktijk naar de Catharijnesingel, maar de naam Mariahoek bleef.
 
Antidepressiva
Van der Kraan heeft dus lang, 35 jaar, bij de praktijk gewerkt. Hij heeft in die jaren zowel het vak van huisarts als de praktijk sterk zien veranderen. ‘Met de praktijk zijn we van twee naar vijf vaste huisartsen gegaan en zijn er praktijkondersteuners gekomen. Het vak huisarts is sterk geprofessionaliseerd. Er was een tijd dat het werk van huisartsen vooral werd bepaald door degene van wie je les had gekregen en door de eigen voorkeur. Nu werken we volgens de richtlijnen van het Nederlandse Huisartsen Genootschap (NHG) en zijn er vaste afspraken over de aanpak van bijvoorbeeld chronische ziekten’. Als voorbeeld noemt hij het gebruik van antidepressiva. Patiënten worden nu jaarlijks gecontroleerd en we bespreken onder andere of de medicatie nog voldoet. Huisartsen werken nu veel meer proactief.
 
Dokteren
Het contact met de patiënten heeft Van der Kraan altijd als heel waardevol ervaren. Juist dit zal hij erg gaan missen. Dat contact was vaak intensief en langdurig. ‘Van veel mensen ken ik hun hele levensloop. Samen met hen ben ik zogezegd ouder geworden. Onlangs werd ik gebeld door een jonge patiënte van mij, die me enthousiast vertelde dat ze voor de tweede keer zwanger was. Ik heb nog aan haar wieg gestaan. Dat schept een band’.
 
Verscheidenheid
Kenmerkend voor de praktijk in de Binnenstad vindt Van der Kraan de enorme verscheidenheid aan patiënten. ‘Ze komen uit alle lagen van de bevolking, arm en rijk, jong en oud, met ieder hun eigen problematiek. Die verscheidenheid is in andere wijken veel minder, denk ik. We hebben een speciaal spreekuur voor daklozen, maar er komen ook steeds meer hoogopgeleide expats. Het geeft veel voldoening om voor hen allemaal te dokteren’.
Volgens Van der Kraan heeft het gevarieerde patiëntenbestand ook te maken met hoe er gebouwd is in de Binnenstad. ‘In tegenstelling tot het eenvormig gebouwde Overvecht zijn de woningen hier zeer verschillend: van de huisjes in de Zeven Steegjes tot de grote oude panden aan de Catharijnesingel. Die grote panden zijn voor oudere bewoners vaak niet geschikt vanwege trappen en zo. Dat is een probleem, want de vergrijzing in de Binnenstad neemt toe. De jonge gezinnen verhuizen vaak naar Leidsche Rijn. Voor de praktijk betekent deze demografische verandering een groot verloop in het patiëntenbestand’. Daarnaast wijst Van der Kraan op het groeiende tekort aan betaalbare woningen voor mensen uit de zorg, het onderwijs en andere maatschappelijke beroepen. Ook voor nieuwe huisartsenpraktijken is het lastig om ruimte vinden. ‘Met de Coöporatie van Huisartsen Utrecht, een belangenorganisatie voor huisartsen in Utrecht, zijn we in gesprek met de gemeente. Betaalbare huisvesting voor iedereen is heel belangrijk voor een gezonde bevolking’.
 
Trots
Zijn bestuurswerk voor de Coöperatie van Utrechtse huisartsen is een van de vele functies die Van der Kraan naast huisarts deed en nog steeds doet. Hij is nu betrokken bij een Utrechts initiatief om huisartsenpraktijken te verduurzamen. ‘Je moet dan niet alleen aan een lager energieverbruik denken maar ook aan het tegengaan van verspilling van en het verminderen van medicijnen, instrumenten enzovoorts’.

Het 75-jarig jubileum van de Mariahoek wordt vanwege corona niet uitgebreid gevierd. Alleen speciaal briefpapier en een groot billboard aan de gevel van de praktijk omlijsten het jubileum. Van der Kraan is trots op wat er in die 75 jaar is bereikt. ‘Begonnen als praktijk aan huis is Mariahoek nu een professionele, multidisciplinaire instelling voor eerstelijnszorg. En wat betreft het vak: destijds waren er aan de Mariahoek meer medische instellingen gevestigd, zoals de eerste huisartsenopleiding. Die hebben de ontwikkeling van de huisartsengeneeskunde ook landelijk op een hoog niveau gebracht. Maar nu is het tijd om af te bouwen en af te kicken van mijn werk’.

Fotografie: Gert-Jan Peddemors

< naar bewoners-en-straten-overzicht