Navigatie menu
zoeken
Schoonheid van de Plompetorengracht
Ton van den Berg |
24 juli

Schoonheid van Plompetorengracht

Herzien boek

De Plompetorengracht is een beetje stil in vergelijking met de grote broers van de Oudegracht en de Nieuwegracht. Maar wat een rijke historie, zo ontdekte Julius de Goede die (met Herman Boon) een boek schreef over de monumentale huizen en hun bewoners van de westzijde van de Plompetorengracht.

De eerste uitgave van het boek was in 2006 en nu hebben de auteurs de kennis die ze hebben vergaard in de afgelopen 16 jaar aan een nieuwe uitgave toevertrouwd. Daarmee zijn er verbeteringen aangebracht en ook veel nieuwe informatie toegevoegd.

‘De eeuwen kijken op ons neer’, zegt De Goede over de huizen aan de Plompetorengracht. Meer dan 30 jaar geleden kwam hij er wonen. Het huis was een ravage en moest grotendeels opnieuw worden gebouwd en tijdens dat proces ontdekte De Goede  fragmenten zoals eikenhouten vloeren waardoor duidelijk werd dat het pand ouder was dan de veronderstelde 19de eeuw.

‘Frans Kipp, de bouwhistoricus heeft sommige onderdelen van het huis kunnen dateren als behorend tot de Middeleeuwen. Die vondsten zorgden ervoor dat ik geïnteresseerd raakte in de historie. Al gauw ontdekte ik dat het buurhuis tot hetzelfde pand heeft behoord, het huis daarnaast hoorder er ook bij en zo breidde het onderzoek zich al uit naar een groter deel van de straat’.

Omdat er vroeger geen huisnummers waren, maar huizen werden benoemd naar hun bewoners breidde het onderzoek zich automatisch uit en voordat De goede het wist was hij, in samenwerking met archiefonderzoeker Herman Boon, bezig met de historie van de hele Plompetorengracht-westzijde. Overigens is de naam Plompetorengracht nog vrij jong want tot en met de 19de eeuw was de straat bekend als de Nieuwegracht aan de Plompetoren (de toren op de hoek met de stadsbuitengracht werd in de eerste helft van de 19de eeuw afgebroken). 

De vroegste historie van het buurtje langs de gracht is dat er mogelijk enkele boerderijen hebben gestaan die hoorden bij het kapittel van de Sint Jan dat grensde aan de Voorstraat. De boerderijen maakten later plaats voor de grote huizen waarvan er een aantal behoorden tot de abt van het klooster Oostbroek in de Bilt.

Al snel werd de Plompetorengracht een plek waar welgestelde en adellijke families graag wilden wonen. Zij voegden de bestaande huizen samen of bouwden op de lege plekken nieuwe onderkomens. Een van de bekendste families was die van van Tuyll van Serooskerken. Ook een lid van de kunstschilderfamilie Willaerts woonde ‘aan de Plompetoorn’. En in het huis van De goede woonde tweehonderd jaar lang de familie en nazaten van het geslacht Van Ledenbergh.

De Goede beschrijft ieder huis en familie minutieus. ‘Het lijkt gortdroog om te lezen’ zegt hij. ‘Maar het is voor wie de historie van Utrecht houdt zeker interessant’. Circa acht jaar werk zit er in het boek dat ruim voorzien is van afbeeldingen van de huizen en de families die er leefden.

De Goede ‘In het begin van de 20ste eeuw kwamen er steeds meer bedrijven in de grote huizen die voor de families te duur waren geworden. Op nummer 6 had je een pianohandel, op 4 een zeepfabriek en op 24 en 26 zat de Technische Unie. Die bedrijvigheid is weer verdwenen nadat de binnenstad voor auto’s steeds moeilijker bereikbaar werd. Tegenwoordig is het vrij rustig hier.’

 

Plompetorengracht Westzijde opnieuw bezocht, door Julius de Goede en Herman Boon, in de boekhandel.

Dit artikel is eerder gepubliceerd bij Nieuws030

 

< naar bewoners-en-straten-overzicht

Scrhijf je in voor de nieuwsbrief
Eerder verschenen papieren uitgaven
Bezorgen Binnenstadskrant - Belevenis Wijk C
Tom Broekman - Stedelijke onderscheiding
Odbs Pieterskerkhof - 200 jaar
An en An - Actieve senioren in memoriam
Stedelijke onderscheiding - Leonore Saraber
Met zijn allen, voetbal - Ledig Erf
Het verhaal van Wim - Binnenstad
Zuid-Afrikaans met Franse wortel - Lange Nieuwstraat
Houten Kraan - Monicabrug
Reünie en feest jarige school  - Pieterskerkhof
Roelandt Savery - Boterstraat
Samen met 13 nationaliteiten - Labrehuis Plompetorengracht
Bar Bet  - 't Wed
Muziek, lief en leed - De Steegzangers
Meedenken met nieuwe woonplek  - in het Beurskwartier
Klappertanden in een koude kerk - Domplein
Korte terugblik - Oud en Nieuw
Stolpersteine voor broers - Steenweg
Bistro tot 2024 .... en dan? - Oudegracht
Augustinuskerk - Open na renovatie
Mieks’ verhaal blijft leven  - Kromme Nieuwegracht 35a
Bikkels - Zwemmen in de Oudegracht
Film Werven van Utrecht - Op pad door doolhof kelders
Koorschool treedt graag op - Plompetorengracht
 Hoeden- en pettenwetenschap - Bakkerstraat
150 jaar platanen Begijnekade - Buurtbomenborrel 1 oktober
De kunstenaarsburen - Atelierroute Binnenstad
Festivalhart Park 6 terug - TivoliVredenburg
Studenten  - veroveren een kamer
Bartholomeus Gasthuis - Verjaardagstaart met Sharon
De muurschildering van Top - Plompetorengracht
Een verborgen juweeltje - Het Slop
'De stilte van ons hof ' - Zakkendragershof
Van reparatie tot megaklus - Haverstraat
Kleur voor verlaten terrein - Smakkelaarsveld
Herstel werfkelders - Stadhuisbrug, Bezembrug
Plan moet opnieuw gemaakt - Strosteeg
Bijna sloop, gelukkig behouden - Sterrehof
Gewoon getrouwd - Volksbuurtmuseum
Witbaard - Sint Jacobsstraat
Stomerij Hahné - Springweg
Kuijper's Hobbyhuis - Minrebroederstraat
Ambachtshuis - Twijnstraat
Cacao - Oudegracht
Huize Rust Roest - Nieuwegracht
Draaien en drogen  - Kolman Oudegracht
42 jaar tussen drop en snoepgoed - Vinkenburgstraat
Altijd druk met verstelwerk - Twijnstraat
Sigarenrokende levensgenieter - Janskerkhof
Groenavond met de buren - In de 3 Krone Oudegracht
Over katholieke Brabanders - Nieuwegracht
Graalhuis - Spiritualiteit Nieuwegracht
Over de schutting naar de buren - Croeselaan
Broedplaats circulariteit - Greenhouse Croeselaan
Burencontact door schoffelen - Pauwhof
De Catharinatuinen - waar de vroedmeesterpad fluit
Schoonheid van Plompetorengracht - Herzien boek
Delicatessenwinkel gestopt - Steenweg
Online losplek reserveren - Twijnstraat
Hortus in oude luister hersteld - Lange Nieuwstraat
Vaderlijke gastvrijheid  - Dirck van Zuylenstraat
Waar je je meteen thuis voelt - Café van Wegen
Samen in een monumentale flat - Martinuskerk
Augustijnerklooster - Jacobskerkhof 2
De Sjuut, dorp in stad - Buurthuis Zeven Steegjes
Tolsteegbarrière - [BEWONERS EN STRATEN]
Wielrennen met Café Domkop - Loeff Berchmakerstraat
Groener en autoluw - Westerkade
Ornamenten, engelen en fresco's - Sint Augustinuskerk Oudegracht
Een nomade in de binnenstad - Agnietenstraat
Toen was het héél gewoon - Jaarbeursplein, Steenweg en...
Auto d’rin of d’ruit?  - Twee meningen in de Bergstraat
Even binnenkijken - Slachtstraat
Visuele prikkels - in de Binnenstad
35 jaar vraagbaken voor pelgrims - Janskerkhof
Theo van de Vathorst - Etalage expositie Oudegracht
Romeins dorp  - Ten zuiden van Domplein
Jan Scherjon overleden - Oudegracht
Herindeling onder de loep - Ledig Erf
Topgevels - wandeling
Studeren dankzij Vrijvrouwe - Renswoude Lange Nieuwstraat
Strak ontwerp, oud huis - Loeff Berchmakerstraat
Utrechts wieg - Tussen Domplein en Vismarkt
950 kelders, is dat alles? - Onder wegdek en langs grachten
Ontmoeting met de buren - In de 3Krone
Persoonlijk onderwijs - In de Wolvenbuurt
Struikelsteen voor Jeannetta - Lange Lauwerstraat
Nieuw beeld, oud materiaal - Beeldenpark Croeselaan
Dokteren in 75-jarige Mariahoek - Willem van der Kraan
Wandelroute door de Binnenstad - Universiteits- en HBO-panden
Dokter Q - Het kind van Joods Wijk C
Open tuinendag 2021 - Achterom bij de buren
Eerst zien, dan geloven - Croeselaan
35cm stoep, achter een biotoop - Kromme Nieuwegracht
Wietse beschermt de oceaan  - vanuit de binnenstad
Wetenschap en liefde - op de Haverstraat
Uitvalsbasis jonge vrouwen  - Kromme Nieuwegracht 3-5
Vuilnis rapen als medicijn  - tegen cynisme
Straks cultureel centrum - ooit bakkerij en judoschool
Boven Utrechts drukste locatie - rustig en stil
Wonen in een etalage - op de Voorstraat
Speciaalzaken verdwijnen - En maken plaats voor horeca
Positief over herinrichting - maar ook verbeterpunten
Otto Hamer (1938 – 2020)  - Maatschappelijk bewogen