De toewijzing van woningen aan nieuwe landgenoten is ingewikkeld. Het gaat hier over zogenoemde ‘statushouders’, vluchtelingen die de toetsing hebben doorlopen en een verblijfstatus hebben verkregen. Zij verblijven hier dus legaal, zijn géén uitgeprocedeerde asielzoekers of illegalen.
De statushouders die wachten op huisvesting, komen als woningzoekenden – net als Nederlanders – op de wachtlijst voor een woning in de sociale huursector.

Circa een derde van die wachtlijst bestaat uit urgente gevallen: mensen die kwetsbaar zijn en beperkt redzaam. Denk daarbij aan mensen die uitstromen uit de maatschappelijke opvang (dak- en thuislozenopvang, Blijf van mijn Lijf) of beschermd wonen, maar bijvoorbeeld ook ex-gevangenen, gescheiden partners met kinderen en andere spoedgevallen.

Ook statushouders krijgen urgentie. Voor de urgenten zijn in de stad Utrecht zo’n 1800 woningen per jaar nodig, waarvan ongeveer 700 voor statushouders. In de Binnenstad zijn die panden er nauwelijks.

Sociale woningbouw
De toewijzing van sociale huurwoningen gebeurt door de woningcorporaties. Jolande Uringa is strategisch adviseur/woordvoerder en Ruud Vosbeek coördinator sociaal domein/woonconsulent voor de Binnenstad voor Woonin (voorheen Mitros/Viveste). ‘Woonin heeft zo’n 800 woningen in de Binnenstad: onder andere in Wijk-C, maar ook in de Zilverstaat, ABC-straat (het voormalige verslavingscentrum), Keukenstraat, Tuinstraat, Voorstraat, de Teugelhof en straks ook op het Wolvenplein’. Uringa: ‘De gemeente heeft bedongen dat bij alle nieuwe ontwikkelingen, zoals het Wolvenplein, 40 procent sociale huurwoningen moet worden. Een woningbouwvereniging moet deze realiseren. Daardoor kunnen wij iets doen aan de lange wachtlijst’.

Urgentieverklaring
Woningzoekenden die uit de maatschappelijke opvang komen, krijgen hun urgentieverklaring van de gemeente. Een onafhankelijke instantie, Het Vierde Huis, helpt deze woningzoekenden bij het aanvragen van zo’n verklaring.
De medewerkers kennen de regels van 21 gemeentes waarvoor ze werken. Hun aanpak is standaard.

 
Woonconsulent Vosbeek 'Woonin denkt erover enkele statushouders in De Juf aan de ABC-straat te plaatsen' © Ton Verweij

Zo zorgen zij voor een eerlijke behandeling voor iedereen. De urgentieverklaringen voor statushouders is een zaak van het Rijk, vertelt Vosbeek. ‘Dat geeft de gemeente een opdracht. De nieuwkomers zijn vaak tijdelijk opgevangen in een AZC, in Utrecht bijvoorbeeld in Oog en Al, en sinds kort ook in het Ibishotel. Zij wonen daar in afwachting van de toewijzing van een echte, passende huurwoning’.

Ingewikkelde keuze
Vosbeek: ‘Als er bij ons een woning vrijkomt, kijk ik naar het complex: wie wonen er al? Wat voor mensen kun je daar plaatsen: uit de reguliere stroom – op basis van inschrijftijd – , uit de maatschappelijke opvang óf statushouders? Die laatste groep kennen we natuurlijk alleen maar van papier. De wachtlijsten zijn enorm. Het is best ingewikkeld om een goede keuze te maken. In de Binnenstad komen weinig eengezinswoningen vrij; studio’s nog wel. Ruimte voor tijdelijke woningen, zoals in Leidsche Rijn, is er niet’.
De woningcorporatie kan op grond van de samenstelling van de buurt besluiten kandidaten uit een bepaalde groep niet te plaatsen. In een complex waar mensen met verschillende nationaliteiten, inkomens, banen, mate van zelfstandigheid en met rugzakjes wonen, is het belangrijk dat er bewoners zijn, die omkijken naar de buren en aandacht hebben voor de omgeving. Daarbij is het ook wel handig als buren elkaars taal spreken.
De woningzoekenden uit de reguliere stroom zien zich regelmatig gepasseerd door urgent-woning?zoekenden, omdat daar de nood nóg hoger is. Vosbeek: ‘Er zijn helaas gevallen bekend dat iemand na een inschrijftijd van 19 jaar pas een woning kreeg’.

< naar nieuws-overzicht