Hoe zorg je dat een vaste museale collectie-opstelling altijd weer blijft verrassen? Een uitdaging, ook voor het Centraal Museum. Uit de 70.000 collectiestukken is nu met ruim 400 een spannend geheel samengesteld. Vanaf 16 december kunnen bezoekers telkens weer iets nieuws ontdekken in Collectie Centraal. Na een eerste bezoek ben je nog lang niet uitgekeken.
Zoveel werken, zoveel dwarsverbanden in de kunst, zoveel disciplines; wie de 1920-vleugel, rechts van de entree binnenstapt weet even niet waar te kijken. In meer dan 400 objecten komen alle deelcollecties aan bod: oude, moderne en hedendaagse kunst, mode, design en stadsgeschiedenis.
Vooraan De Koppelaarster van Gerard van Honthorst (1592–1656), naast het raam De Vrolijke Drinker en Slapende Mars van Hendrick ter Brugghen (1588 -1629). Achterin Granida en Daifilo van Dirck van Baburen (1595-1624) en in het midden de boomstambank uit 1999 van ontwerper Jurgen Bey (Soest 1965).
De basis van Collectie Centraal is chronologisch, een vast parcours met een duidelijk begin en einde. Maar dat is dan ook het enige dat meteen duidelijk is. Als je goed kijkt zie je dat hedendaagse kunst, als het ware, communiceert met werk uit vorige eeuwen. Al dwalend leg je zelf verbanden tussen verschillende tijdsperiodes en deelcollecties. Het is een manier van kijken die je je eigen moet maken. De zinsbegoochelende digitale introductie, ontworpen door Christian Borstlap, geeft enig houvast.
Een jurk met vleugelkraag van Iris van Herpen wordt getoond naast de houten sculptuur Kaarsdragende engel uit de 15de eeuw. Op de 16de eeuwse werken van Van Scorel, die met name witte mannen portretteerde, geven hedendaagse kunstenaars Iris Kensmil en Steve McQueen een reactie. Dit staaltje koloniale beeldgeschiedenis gaat onder de huid zitten.
In de twee prachtige zalen met werk van Gerrit Rietveld, van wie het Centraal Museum de grootste collectie ter wereld heeft, zijn speelse, ingenieuze maquettes te bewonderen. Maar er is ook een verkoold replay Rietveld buffet te zien van Maarten Baas (bedenker van het lichtwerk op Post Neude).
Grafmonument uit Naamse steen van een ridder uit het geslacht Drakenborch (ca. 1370) en daarachter De Nieuwkomers van Jan van de Pavert (2019) olieverf op aluminium (detail opstelling)
Voor de liefhebbers
Naast topstukken uit de collectie van onder anderen Vincent van Gogh, Marlene Dumas en Abraham Bloemaert, zijn ook recente aanwinsten voor het eerst te zien: onder andere vier schilderijen van Miriam Cahn, After Stella van Yto Barrada en twee keramieke werken van Polly Apfelbaum.
Granida en Daifilo van Dirck van Baburen (1656), dat in 2020 door het museum is aangekocht, wordt voor het eerst na restauratie getoond naast een stuk van Honthorst met hetzelfde thema. Maar ook Het schip van de Buurkerk te Utrecht van Pieter Jansz. Saenredam is voor het eerst te zien.
Lily van der Stokker maakte speciaal voor de nieuwe collectiepresentatie de muurschildering met de titel Interessant, best mooi.
Er zijn ontmoetingen tussen oude meesters en hedendaagse kunst.
Op de voorgrond Zelfportret van J.H. Moesman (1909-1988) en helemaal achterin Deadly Nightshade van Sanam Khatibi (Iran 1979)
In de zaal met Moesman pronkt het werk van de hedendaagse Iraanse Sanam Khatibi. Voor deze voorstelling liet ze zich ook inspireren door een schilderij van Jan Davidsz de Heem dat het museum een paar jaar geleden restitueerde aan de joodse erven. Wie goed kijkt ziet, dat Khatibi het groeiend bosje bloemen op de voorgrond van het schilderij van de Heem heeft gekopieerd in haar eigen voorstelling.
Vaginabroek van Duran Lantink (1988) links daarvan Schilderijen over Ondergronds Verzet van René Daniëls (1950) en o.a. Am strand van Miriam Cahn (1949)
Mode heeft voor het eerst sinds 1978 weer een eigen themazaal. Achter de staande mannequinpoppen is een prachtige geanimeerde modeshow geprojecteerd. Ook hier gaan esthetiek en geschiedenis hand in hand.
Om een van de populairste attracties uit het verleden, het poppenhuis met zijn 1300 stukken, kon men niet heen. Het huis is weer opgesteld. Het interieur is als het ware gekopieerd naar zaal; overdadig behangen met genrestukken en stillevens in enorme barokke, soms potsierlijke lijsten. En dan sta je opeens voor een werk opgebouwd uit gedroogde tulpenblaadjes van Jennifer Tee. De vinger wijst richting slavenhandel waarmee de rijkdom in de tijd van de poppenhuisbewoners werd verdiend.
Het Centraal Museum maakt duidelijk dat de wereld van de beeldende kunst kaleidoscopisch is. Je kunt je erin onderdompelen, je laven aan schoonheid, goed kijken en wie weet denkbeelden over onze wereld en werkelijkheid bijstellen.
Fotografie © Gert Jan van Rooij
Meer informatie Centraal Museum
Bewoners & straten
.png)
